افزایش انگیزه کودک بی میل به صحبت به زبان مادری: پرسش والدین مهاجر

پرسش: ما در آلمان زندگی می کنیم. من با فرزندم به زبان فارسی حرف می زنم و همسرم به انگلیسی صحبت می کند. در مدرسه هم به او زبان آلمانی آموزش داده می شود. ما دو نفر نیز با هم به انگلیسی صحبت می کنیم. دخترم هر سه زبان را به طور کامل می فهمد و مشکلی از این بابت ندارد. وی به دلیل مشکل شنوایی دیر به حرف آمد. اما اکنون بعد از آخرین جراحی مشکلی ندارد. با این حال حاضر نیست به زبانی به غیر از انگلیسی حرف بزند. آیا برای افزایش انگیزه کودک بی میل به صحبت به زبان مادری راهی هست؟

فرقی نمی کند چه کسی با او حرف بزند، او به انگلیسی جواب خواهد داد. حتی وقتی که جمله را به فارسی تکرار می کنم و از او می خواهم آن را تکرار کند، به ندرت این کار را انجام می دهد. من نمی دانم کجای راه را اشتباه رفته ایم، اما دلم می خواهد او به فارسی هم حرف بزند.

خواهرم به تازگی پیش ما آمده است تا شاید کمکی به اوضاع بکند. اما به جز دو جمله ثابت چیز دیگری به فارسی نمی گوید. با اینکه به او گفته ایم که خاله چیزی از حرف های تو نمی فهمد باز هم به کار خود ادامه می دهد. به همسرم توصیه کرده ام که در دو روز مشخص او هم به زبان فارسی صحبت کند تا کودکمان بیشتر ترغیب شود. اما او نگران دستور زبان و کمبود واژگان خود است. شما چه پیشنهادی برای افزایش انگیزه کودک بی میل به صحبت به زبان مادری دارید؟

پاسخ:

اول از همه، اجازه دهید به نگرانی شما از انجام کاری اشتباه در مورد دخترتان بپردازم. خیر، شما کار اشتباهی انجام نداده اید. بلکه کارهای بسیار خوبی هم در این مسیر انجام داده اید:

• متوجه مشکل شنوایی او شده اید و به آن رسیدگی کرده اید.

• در حال حاضر او به یک زبان به طور کامل مسلط است.

• به جز این دو زبان را نیز به خوبی می فهمد.

تاخیر در رشد کلامی کودک ناشنوا:

بسته به اینکه مشکل دخترتان چه زمانی حل شده است، تاخیر در رشد گفتاری مورد انتظار است. اینکه وی به خوبی به یک زبان حرف می زند نشان می دهد که امیدی برای صحبت به دو زبان دیگر هنوز وجود دارد. در حال حاضر انگلیسی زبان ارجح فرزند شما است. همچنین تمام افراد دور و اطراف او این زبان را می فهمند. چنین چیزی در فکر او نهادینه شده است. خواهرتان اولین فردی است که با انتظارات او مغایرت داشته است. بنابراین جای تعجب نیست که با خاله اش هم مانند سایرین برخورد می کند. همین که فرزند شما بالاخره در کنار خاله اش از دو جمله فارسی استفاده کرده است، نشانه خوبی است. این نشان می دهد که اگر او با افراد دیگری نیز هم صحبت بشود که صرفا زبان فارسی بلد هستند، تمایلش برای حرف زدن به این زبان بیشتر می شود.

راه های افزایش انگیزه کودک بی میل به صحبت به زبان مادری:

کودکان در هر چیزی انتخاب گر هستند. اینکه فرزندتان زبانی را انتخاب کند که برای ساده تر است طبیعی است. برای افزایش انگیزه کودک بی میل به صحبت به زبان مادری باید برای او یک نیاز ایجاد کرد. اینکه شما بگویید «باید با مامان فارسی حرف بزنی»، در او نیاز ایجاد نمی شود. بنابراین چالش مهم یافتن موقعیتی است که کودک شما در آن علاوه بر نیاز به صحبت به زبان فارسی، از آن لذت هم ببرد.

پیشنهاد شما مبنی بر تعیین روزی برای زبان فارسی بسیار خوب است. اگر همسرتان مایل به انجام این کار باشد، همه چیز بسیار بهتر هم می شود. اینکه او به زبان فارسی زیاد مسلط نیست مشکلی ندارد، زیرا شما در واقع مدل دخترتان برای فارسی حرف زدن هستید. آنها می توانند در کنار هم به این زبان مسلط شوند. برای افزایش انگیزه کودک بی میل به حرف زدن به زبان مادری هیچ چیز بهتر از رهبر ساختن او نیست. همسرتان می تواند هر بار که کلمه ای را نمی داند از دخترش بپرسد. کودکان از اینکه مربی والدین خود باشند لذت می برند.

کارتون نیز برای افزایش انگیزه کودک بی میل به صحبت به زبان مادری راه حل خوبی است. کارتون های مختلفی را به زبان فارسی بیابید و هر روز تماشا کنید. استفاده از تماس تصویری با فارسی زبانان نیز راه حل خوبی است. هرچند می دانیم که کودک درتماس های تصویری بیش از چند دقیقه صبوری ندارد یا از آن خوشش نمی آید، اما می توانید با شعر خواندن و رقص با آوازهای فارسی او را مدتی مشغول کنید.

می دانیم که چقدر حرف زدن کودکتان به زبان انگلیسی با وجود تمام تلاش های شما ناامید کننده است. اما فراموش نکنید که او از فائق آمدن بر مشکل شنوایی خود تا حرف زدن به یک زبان و درک سه زبان راهی طولانی را آمده است. به برنامه خود ادامه دهید. برای او بخوانید و با او حرف بزنید و صبور باشید.

منبع: multilingualparenting